Jak zacząć naukę cybersecurity?

Myślisz o karierze w cybersecurity? Cybersecurity, czyli cyberbezpieczeństwo, to nowa dziedzina, która – biorąc pod uwagę stale rosnącą liczbę cyberataków – szybko stała się bardzo popularna. Szkoły wyższe coraz częściej dodają możliwość kształcenia w zakresie cyberbezpieczeństwa, jednak zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników w tej dziedzinie stale rośnie w tempie znacznie szybszym, niż szkoły są w stanie wykształcić nowe osoby.

Na szczęście, istnieje wiele kursów online i bezpłatnych zasobów edukacyjnych, pozwalających poznać koncepcje cybersecurity i zbudować karierę w tej dziedzinie. Ekspert ds. bezpieczeństwa cybernetycznego będący samoukiem może być tak samo biegły i zręczny, jak ktoś z dyplomem z cyberbezpieczeństwa. A niekiedy nawet bardziej.

Należy jednak pamiętać, że samodzielne nauczenie się bezpieczeństwa cybernetycznego może być wyzwaniem. Musisz mieć dużą motywację i dyscyplinę. Jeśli celujesz w tę dziedzinę w celu zmiany kariery, będziesz musiał znaleźć na to czas w swoim planie dnia. Nauka bezpieczeństwa cybernetycznego od podstaw wymaga poświęcenia i wytrwałości, ponieważ poznasz wiele nowych koncepcji.

Aby ułatwić Ci zadanie, przygotowaliśmy dla Ciebie kompletny przewodnik, który pomoże Ci odkryć najlepszy sposób na poznanie cybersecurity i osiągnięcie sukcesu w tej dziedzinie.

Czy można nauczyć się cybersecurity na własną rękę?

Cybersecurity to dziedzina, której możesz nauczyć się samodzielnie dzięki mnogości dostępnych obecnie kursów online i różnorodnych zasobów edukacyjnych. W sieci znajdziesz wiele bezpłatnych i płatnych materiałów szkoleniowych, których możesz używać do uczenia się koncepcji cyberbezpieczeństwa. W ten sposób, przy odrobinie sprytu, dowiesz się wszystkiego – od ochrony poufnych informacji i identyfikowania zagrożeń, po wykorzystanie swojej wiedzy w celu wyeliminowania zagrożeń bezpieczeństwa w organizacjach.

Aby nauczyć się cybersecurity, musisz najpierw określić, ile już wiesz. Zastanów się – czy masz jakiekolwiek doświadczenie związane z cyberbezpieczeństwem, czy też będziesz uczyć się go od podstaw? Zależnie od tego, droga Twojej nauki będzie inna.

Nauka cybersecurity bez wcześniejszego doświadczenia – 10 kroków

Jeśli nie wiesz nic o cyberbezpieczeństwie, postępuj zgodnie z poniższymi wskazówkami:

1. Zacznij od podstaw

Zanim zagłębisz się w bardziej złożone tematy, zacznij uczyć się podstaw. Ważne jest, aby mieć elementarną wiedzę z dziedzin takich, jak:

• Oprogramowanie

Dowiedz się, jak pracować ze środowiskami opartymi na chmurze i różnymi systemami operacyjnymi. Powinieneś także wiedzieć, jak korzystać z pakietów oprogramowania, takich jak pakiety biurowe i elementy antywirusowe.

• Dane

Poznaj różne typy danych, sposoby ich klasyfikacji itp.

• Sieci

Dowiedz się, jak działają zapory ogniowe i systemy wykrywania włamań. Powinieneś także posiadać wiedzę o wirtualnych sieciach prywatnych (VPN) i sposobie ich działania.

• Przepisy dotyczące cyberbezpieczeństwa

Zapoznaj się z obowiązującymi w Polsce przepisami dotyczącymi cybersecurity. Mowa tu zwłaszcza o Ustawie o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, implementującej do polskiego porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych na terytorium Unii (dyrektywa 2016/1148), tzw. Dyrektywa NIS. Jeśli zamierzasz pracować za granicą, zapoznaj się z przepisami obowiązującymi na danym obszarze.

• Etyczne hakowanie

Powinieneś znać podstawy etycznego hakowania i korzystać z różnych narzędzi, takich jak Nmap, Wireshark czy Kali Linux. Organizacje wymagają od ekspertów ds. cybersecurity umiejętności przeprowadzania testów penetracyjnych i etycznego hakowania w celu zapobiegania cyberatakom.

2. Ustal cel nauki

Kolejne co powinieneś zrobić, to wyznaczyć sobie cel: czego chcesz się nauczyć i w jakim czasie. Przykładowo, możesz zdecydować się na naukę wykonywania testów penetracyjnych w ciągu trzech miesięcy.

3. Wyodrębnij umiejętności

Teraz podziel dużą umiejętność — naukę cybersecurity — na mniejsze podumiejętności, które musisz osiągnąć, takie jak np. myślenie analityczne, hakowanie, informatyka śledcza itp. Ustaw priorytety zdobywania umiejętności w oparciu o specjalizację, którą chcesz ostatecznie wykonywać.

4. Wygospodaruj dwie godziny dziennie

Jeśli masz już pracę, postaraj się wygospodarować dwie godziny dziennie na naukę koncepcji cybersecurity. Większość kursów online pozwala uczyć się we własnym tempie, więc niekoniecznie musisz wkuwać wszystko w tydzień czy kilka dni. Dwie godziny dziennie to jednak rozsądna i odpowiednia ilość czasu na naukę.

5. Zapisz się na kurs

Weź udział w internetowym kursie wprowadzającym, aby poznać podstawy cybersecurity. Taki kurs będzie dla Ciebie motywacją i wsparciem, ponieważ inni uczniowie będą na tym samym etapie nauki, co Ty. Ponadto możesz zwrócić się do swoich instruktorów o poradę i pomoc. Wzięcie udziału w kursie online pozwala uczyć się we własnym tempie, co jest najwygodniejsze. 

6. Zidentyfikuj bariery

Zastanów się – jakie są bariery w Twoim dążeniu do nauki cyberbezpieczeństwa? Czy masz trudności ze zrozumieniem pewnych pojęć? Aby przełamać te bariery, poszukaj mentora – kogoś, kto szczegółowo nauczy Cię najtrudniejszych tematów, zapisz się na kurs poruszający najtrudniejsze dla Ciebie kwestie lub skorzystaj bezpłatnych zasobów edukacyjnych.

7. Dokumentuj swoje postępy

Upewnij się, że dokumentujesz swoje poczynania i rzeczy, których się uczysz. Dzięki temu zobaczysz, jak daleko zaszedłeś. Ponadto dzięki notatkom możesz sprawdzić ponownie poznane koncepcje.

8. Znajdź specjalizację

Przez lata cyberbezpieczeństwo rozwinęło się w zróżnicowaną dziedzinę o różnych specjalizacjach. W przedsiębiorstwie ekspert ds. cybersecurity awansuje na wyższe stanowiska na podstawie posiadanej specjalizacji – dlatego musisz wybrać dziedzinę, w której chcesz budować karierę, najlepiej w oparciu o swoje zainteresowania. Jeśli interesujesz się danym obszarem, łatwiej będzie ci go opanować i być na bieżąco ze wszystkimi najnowszymi osiągnięciami z jego zakresu. Niektóre ze specjalizacji z zakresu cyberbezpieczeństwa to np. bezpieczeństwo aplikacji, bezpieczeństwo sieci czy testy penetracyjne.

9. Oceń swoje umiejętności

Gdy masz już pewność, że nauczyłeś się znacznej liczby pojęć, przetestuj się. Przykładowo, ISACA oferuje bezpłatny quiz dotyczący podstaw cyberbezpieczeństwa (w języku angielskim), który można rozwiązać online. Możesz też przystąpić do płatnego kursu kończącego się certyfikatem.

10. Zdobądź doświadczenie

Praktyczne doświadczenie to podstawa w cybersecurity. Rekruterzy chcą wiedzieć, że możesz zastosować swoją wiedzę do rzeczywistych problemów – sama teoria i certyfikaty nocą więc nie wystarczyć.

Dobrą opcją jest tu udział w konkursach związanych z cybersecurity, aby sprawdzić się i zidentyfikować obszary wymagające poprawy. Źródłem informacji może tu być np.  forum Reddit SecurityCTF.

Nauka cybersecutrity w sytuacji, gdy masz pokrewne wykształcenie lub zestaw umiejętności

Jeśli masz pewne doświadczenie w cybersecurity lub posiadasz dyplom z pokrewnej dyscypliny, możesz wykorzystać te atuty do doskonalenia swoich umiejętności. Oto kilka sposobów na rozwinięcie posiadanych umiejętności, aby zwiększyć swoje szanse na zdobycie lepiej płatnej pracy:

• Bootcampy 

Zapisanie się na bootcamp pozwoli Ci rozwinąć swoją wiedzę. Poznasz zaawansowane koncepcje cybersecurity, takie jak testy penetracyjne czy reagowanie na incydenty.

• Konferencje

Uczestnictwo w konferencjach poświęconych cyberbezpieczeństwu pozwoli Ci uczyć się od ekspertów branżowych. Otrzymasz również szansę na nawiązanie kontaktów z innymi profesjonalistami w tej dziedzinie. To ważne dla znalezienia pracy w renomowanych organizacjach.

• Czasopisma

Jednym ze sposobów nadążania za postępem w branży cybersecurity jest czytanie odpowiednich czasopism. Zdecydowana większość to czasopisma anglojęzyczne, np. Journal of Cybersecurity. W ostatnim czasie również Państwowy Instytut Badawczy NASK ogłosił, że będzie wydawcą nowego, anglojęzycznego czasopisma naukowego: „Applied Cybersecurity & Internet Governance” – warto śledzić tę publikację.

• Certyfikaty

Uzyskanie certyfikatu, takiego jak np. owiany legendą certyfikat Certified Information Systems Security Professional (CISSP), może pomóc w udowodnieniu swojej wiedzy i umiejętności. Certyfikaty przygotowują również do wykonywania specjalistycznych prac, które zazwyczaj są lepiej płatne.

Cybersecurity, jako wymarzona praca

Istnieją setki tysięcy wolnych miejsc pracy w cybersecurity, a jedno z nich może czekać właśnie na Ciebie. Minimalnym wymaganiem, aby dostać się do tej branży, jest dyplom ukończenia szkoły średniej. Jeśli jednak chcesz kontynuować karierę w cyberbezpieczeństwie, zdecydowanie zaleca się posiadanie tytułu inżyniera lub licencjata w dziedzinie technicznej, takiej jak np. informatyka. Alternatywnie możesz wziąć udział w różnego typu kursach bezpieczeństwa cybernetycznego.

Jako specjalista cybersecurity, powinieneś mieć wiedzę na temat przetwarzania w chmurze, modeli SaaS, etycznego hakowania i testów penetracyjnych. Dodatkowym atutem będzie znajomość różnych systemów operacyjnych. Umiejętności miękkie, potrzebne na stanowisku związanym z cybersecurity, obejmują krytyczne myślenie, rozwiązywanie problemów, dbałość o szczegóły oraz silną komunikację ustną i pisemną.

Najlepszy sposób nauczenia się cybersecurity zależy od posiadanych umiejętności, wykształcenia itp. Dobrze jest wziąć udział w kursie online i uczyć się z bezpłatnych zasobów, takich jak fora, filmy na YouTube, samouczki, strony wiki itp. Jeśli potrzebujesz pomocy, zawsze możesz zwrócić się do internetowej społeczności ekspertów branżowych lub innych osób uczestniczących w kursie online w celu uzyskania wskazówek.