Jak rozpoznać fałszywy sklep internetowy?

Robisz zakupy online? Dla wielu Polaków to niemal codzienność – za pośrednictwem internetu zamawiają ubrania, sprzęty AGD, kosmetyki, sprzęt elektroniczny, a nawet jedzenie. Warto jednak ostrożnie podchodzić do zakupów w sklepach internetowych – oszustwa w sieci wciąż się zdarzają.

Pisaliśmy już o tym, co zrobić, jeśli zrobiłeś zakupy w fałszywym sklepie internetowym. Jednak musisz wiedzieć, że zakupy w sieci mogą być bezpieczne. Aby je takimi uczynić, potrzebujesz wiedzy, która pozwoli Ci rozpoznać właśnie te fikcyjne sklepy online. Dowiedz się, jak sprawdzić wiarygodność sklepu internetowego, na co uważać, a także jakie sygnały powinny odwieść Cię od zakupów w danym miejscu.

Fałszywy sklep internetowy – znaki ostrzegawcze

Fałszywych sklepów w sieci nie brakuje. W ciągu miesiąca oszuści potrafią stworzyć ich dziesiątki, a nawet setki – zwykle działają bardzo krótko – od kilku dni do kilku tygodni – a następnie znikają, razem z pieniędzmi osób, które dały się nabrać. Nie jest to jednak jedyne zagrożenie związane z fałszywymi sklepami internetowymi. Część z nich wyłudza dane kart kredytowych lub dane logowania do bankowości internetowej, aby wykraść znacznie większe kwoty.

Zwiększona aktywność oszustów ma miejsce zwykle w okolicach świąt czy promocji sezonowych. Warto więc mieć oko na fałszywe sklepy zwłaszcza przed Bożym Narodzeniem, Wielkanocą czy Black Friday. To właśnie wtedy najłatwiej dać się ponieść zakupowemu szaleństwu i nie zwrócić uwagi na sygnały ostrzegawcze.

Zanim zrobisz zakupy w sklepie internetowym, zawsze sprawdź kilka rzeczy. To zaoszczędzi Ci czasu, pieniędzy i nerwów.

1. Brak danych lub niepełne dane o sklepie

Zanim zrobisz zakupy, sprawdź w zakładce “Kontakt” dane firmy, takie jak adres, numer telefonu, numer NIP lub KRS. Uczciwy sprzedawca poda je w łatwym do znalezienia miejscu. Jeśli nie możesz znaleźć tych danych, a w związku z tym nie jesteś w stanie zweryfikować, kto tak naprawdę jest sprzedawcą, lepiej zrezygnuj z zakupów.

2. Brak obecności w rejestrach

Znalazłeś dane o sklepie? Teraz czas, aby je zweryfikować. Sprawdź w tym celu publiczne rejestry, takie jak KRS (Krajowy Rejestr Sądowy), CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) czy EBR (Europejski Rejestr Działalności Gospodarczej). Każdy profesjonalny sklep internetowy powinien się tam znaleźć. Wyjątkiem są osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej i sprzedają swoje wyroby online, np. rękodzielnicy. Ich nie znajdziesz w rejestrach, jednak tego typu działalność zwykle łatwo odróżnić od firm kreujących się na sklep działający na dużą skalę.

3. Brak regulaminu, polityki prywatności i informacji o RODO

Regulamin, polityka prywatności, a w niej jasne i przejrzyste informacje o ochronie i przetwarzaniu danych osobowych – to konieczne, by sklep internetowy mógł działać zgodnie z prawem. Ich brak daje Ci sygnał, że nie dopełnił koniecznych formalności. Brak wyżej wymienionych dokumentów sprawia również, że nie wiesz, w jaki sposób sklep będzie zarządzał Twoimi danymi, które powierzysz mu podczas zakupów, a także nie będziesz znał zasad zwrotów, reklamacji itp. Jeśli nie możesz znaleźć regulaminu i polityki prywatności, bezpieczniej będzie zrezygnować z zakupów.

4. Niedozwolone zapisy w regulaminie

Zdarza się również, że sklep, który z pozoru działa legalnie, zamieszcza w swoim regulaminie zapisy niezgodne z prawem konsumenta. Warto więc nie tylko sprawdzić obecność regulaminu na stronie sklepu, ale też dokładnie go przeczytać. Twoją czujność powinny wzbudzić m.in. takie zapisy jak:

• wymóg, aby towar został zwrócony w oryginalnym opakowaniu,
• brak odpowiedzialności sklepu za opóźnienia w dostawie,
• zapis o przesyłce na ryzyko nabywcy,
• zapis zobowiązujący, że szkody transportowe należy zgłaszać niezwłocznie i po uprzednim sporządzaniu protokołu szkody,
• wyłączenie możliwości zwrotu niektórych kategorii produktów pomimo braku odpowiedniej podstawy w obowiązujących przepisach.

Warto pamiętać, że wszystkie powyższe zapisy, nawet jeśli znajdą się w regulaminie sklepu, są niedozwolone i nieskuteczne. Nawet jeśli sklep zamieści je w swoim regulaminie, dalej obowiązuje go prawo konsumenta. Niestety, nieuczciwości sprzedawcy często ciężko dowieść, a kwota zakupionego towaru jest zwykle na tyle niska, że dochodzenie swoich praw może okazać się nieopłacalne. Warto więc przed zakupami przejrzeć regulamin i wystrzegać się nieuczciwych sklepów.

5. Brak symbolu kłódki (certyfikat SSL)

Zanim zrobisz zakupy w danym sklepie internetowym, koniecznie sprawdź również, czy korzysta on z szyfrowanego połączenia, a także czy posiada certyfikat SSL. Informuje Cię o tym symbol kłódki obok adresu URL oraz litery HTTPS zamiast HTTP na początku adresu. Klikając kłódkę, możesz też sprawdzić dokładne dane dotyczące certyfikatu – dla kogo został wystawiony, kto go wydał, a także jaki jest jego okres ważności. Brak symbolu kłódki i certyfikatu powinien powstrzymać Cię przed zakupami w tym sklepie.

6. Dziwna aktywność w social mediach

Prowadzenie kanałów w mediach społecznościowych to obecnie jedna z podstaw prowadzenia biznesu. Z tego względu warto przed zakupem prześledzić konta sklepu, np. na Facebooku czy Instagramie. Zwróć uwagę, jak długo istnieje fanpage sklepu, jak często pojawiają się nowe posty, kiedy pojawił się pierwszy post, a kiedy ostatni itp. Twój niepokój powinny wzbudzić negatywne komentarze pod postami, a także podejrzanie długi okres zupełnego braku aktywności, a następnie nagłe jej wznowienie. Zdarza się, że oszuści przejmują porzucone, zapomniane domeny, aby z ich pomocą stworzyć fałszywy sklep, który jeszcze istnieje w pamięci klientów z dawnych czasów. Z tego względu warto też zawsze sprawdzać dane sklepu, regulaminy i inne dokumenty, nawet jeśli robiłeś już zakupy w danym miejscu.

7. Negatywne opinie

Kolejnym znakiem ostrzegawczym są opinie klientów na temat sklepu, które znajdziesz w mediach społecznościowych, na forach internetowych czy w Google. Warto zawsze sprawdzić je przed zakupem. Negatywne opinie to sygnał, że lepiej zrobić zakupy w innym miejscu. Zwróć uwagę zwłaszcza na komentarze sygnalizujące możliwość oszustwa.

Podejrzenia powinny wzbudzić również zbyt pozytywne i entuzjastyczne komentarze, zwłaszcza jeśli zostały wystawione w krótkim czasie, pomimo niedługiej działalności sklepu. Mogły zostać wystawione przez właściciela sklepu w celu wzbudzenia zaufania klientów. 

8. Obecność na listach podejrzanych sklepów internetowych

Przed zakupem w sklepie internetowym możesz też sprawdzić listę podejrzanych sklepów internetowych. Takie listy możesz znaleźć na różnych stronach. Godna polecania jest np. lista prowadzona przez serwis legalniewsieci.pl. Znajdziesz na niej regularnie aktualizowaną listę fałszywych sklepów, a także listę sklepów handlujących fałszywymi towarami.

9. Ceny zbyt atrakcyjne, by były prawdziwe

Zbyt atrakcyjne ceny kuszą, jednak powinny wzbudzić Twoje podejrzenia. Produkty tańsze o połowę, niż w innych miejscach, zwłaszcza jeśli chodzi o wartościowe sprzęty czy markowe towary, mogą świadczyć o podróbce lub fałszywym sklepie. Oszuści często bazują na ludzkiej naiwności i liczą na to, że wiele osób da się skusić na rzekomą “promocję”. Jeśli ceny w danym sklepie są podejrzanie niskie, koniecznie dokładnie sprawdź go pod innymi względami.

Pamiętaj również, że informacje o cenach w sklepie powinny jasno wskazywać cenę brutto danego towaru. Oznacza to kwotę wyrażoną wraz z podatkiem VAT.

10. Niejasne informacje o płatności i przesyłce

Sklep ma obowiązek jasno określić sposoby płatności, a także podać z góry koszty wysyłki. Jeśli te informacje są niejasne, musisz liczyć się z nieprzyjemnymi niespodziankami. Istotne jest również wyraźne określenie terminu dostawy. Jeśli okres dostawy może być dłuższy, powinno być to wskazane bezpośrednio przy produkcie lub w koszyku. Zapis “terminy dostawy są niewiążące” jest niezgodny z przepisami i nie powinien pojawić się na stronie sklepu internetowego.

Robienie zakupów online to część współczesnego życia – jest szybkie, wygodne, daje większy wybór zarówno w zakresie towarów, jak i ich cen. Nie lekceważ jednak zagrożeń czyhających w sieci. Dzięki zebranym powyżej wskazówkom z łatwością ocenisz, czy interesujący Cię sklep internetowy jest fałszywy, czy też nie.

Na koniec jeszcze jedna rada – aby bezpiecznie płacić za zakupy online, warto korzystać z ochrony bankowości online, która zabezpiecza przed oszustwami i próbami kradzieży. Taką funkcję znajdziesz w profesjonalnych pakietach antywirusowych dobrych marek, np. Norton, Bitdefender, McAfee, AVG, Panda lub ESET.